مشاوره ثبت شرکتها



 

کشور ایران در سال 1337 هجری شمسی به عضویت کنوانسیون پاریس در خـصوص حمایـت از مالکیـت صـنعتی

درآمد و با پذیرش اصلاحات به عمل آمده در کنوانسیون مزبور در سال 1377 ه.ش زمینه پیوستن به سازمان جهانی

مالکیت معنوی (را پدید آورد. در سال 1380 ه.ش جمهوری اسلامی ایران به وایپو پیوست. مقر وایپو که در

سال 1970م. تأسیس شده، در شهر سوئیس است.

سازمان ثبت اسناد و املاک کشور، نماینده ایران در وایپو میباشد که ثبت اختراعـات نیـز در اداره مالکیـت صـنعتی

سازمان مزبور صورت میگیرد.

 

اختراع چیست؟

طبق ماده 1 قانون ثبت اختراعات، اختراع نتیجه فکر فرد یا افراد است که برای اولین بار فرآیند یا فرآورده ای خـاص

را ارایه میکند و مشکلی را در یک حرفه، فن، فناوری، صنعت و مانند آن حل مینماید.

 

روشهای ثبت اختراع

ثبت اختراع در جهان به دو طریق صورت میگیرد:

1 -روش اظهاری (اعلامی):

در این روش به شرط عدم سابقه در محل ثبت و قرار گرفتن در حیطه موضوعات قابل ثبت، ادعای ثبت مختـرع

مقرون به صحت در نظر گرفته شده و موضوع به ثبت میرسد.

2 -روش تحقیقی:

برخی از کشورها که از وسایل، امکانات و آزمایشگاههای قابل توجـه برخوردارنـد قبـل از ثبـت ضـمن محرمانـه

نگهداشتن اطلاعات و در نظر گرفتن حق تقدم متقاضی، موضوع مطرح شده به عنوان اختراع را از نظر ماهیـت و

کیفیت بررسی کرده و آزمایشها و تحقیقات لازم را انجام میدهند تا صـحت و سـقم ادعـا را مـشخص کننـد و

سپس اقدام به ثبت مینمایند.

 

ثبت اختراع در جمهوری اسلامی ایران

در کشور ما ثبت اختراع به روش نخست، اعلامی (اظهاری) صورت میگیرد.

جهت ثبت اختراع می بایست به اداره ثبت اختراعات مربوط به اداره کل مالکیت صنعتی مراجعه نمود.

نشانی اداره ثبت اختراعات: تهران- خیابان شهید بهشتی – خیابان قائم مقام فراهانی – کوچه میرزاحسنی پلاک

22٢ میباشد. قابل ذکر است که سازمان ثبت املاک و اسناد کشور به نشانی : خیابان میرداماد- تقاطع مـدرس

(تلفن : 9-22268917 ،(است . ثبت اختراع فقط در اداره مذکور در تهران انجام شده و فعلاً در مکان دیگری صورت

نمیگیرد.

تقاضای ثبت اختراع فقط میتواند توسط متقاضی یا وکیل قانونی او ارایه شود. درصورتی که وکیل قانونی امور ثبت را

بر عهده دارد میبایست اصل وکالتنامه با رونوشت با فتوکپی برابر اصل شده ضمیمه مـدارک شـود. در حقـوق ایـران

ثبت اختراع، حداکثر 20 سال است که میبایست بطور صریح در ورقه ثبت اختراع قید گردد.

 

مواردی که به عنوان اختراع قابل ثبت است

موضوعی به عنوان اختراع قابل ثبت است که حاوی ابتکار جدید و دارای کاربرد صنعتی باشد. ابتکـار جدیـد عبـارت

است از آنچه که در فن یا صنعت قبلی وجود نداشته و برای دارنده مهارت عادی در فن مذکور ، معلوم و آشکار نباشد

و از نظر صنعتی، اختراعی کاربردی محسوب میشود که در رشتهای از صنعت قابل ساخت یا استفاده باشد.

 

مواردی که به عنوان اختراع قابل ثبت نمیباشد

1 -طرحها، قواعد و روشهای انجام کار تجاری و سایر فعالیتهای ذهنی و اجتماعی

2 -کشفیات و نظریههای علمی و روشهای ریاضی و آثار هنری

3 -روشهای تشخیص و معالجه بدن انسان یا حیوان. (این بند شامل فرآوردههای منطبق با تعریـف اختـراع و

مورد استفاده در روشهای مزبور نمیشود).

4 -منابع ژنتیک و اجزاء در ژنتیک تشکیل دهنده آنها و همچنین فرآیندهای بیولوژیک تولید آنها.

5 -آنچه قبلاً در فنون و صنایع پیشبینی شده باشد.

فن یا صنعت قبلی عبارت است از هر چیزی که در نقطهای از جهان از طریق انتشار کتبی یا شفاهی یا از طریق اسـتفاده

عملی و یا هر طریق دیگر، قبل از تقاضا و یا در موارد حق تقدم ناشی از اظهارنامه ثبت اختراع، افشاء شده باشد.

6 -اختراعاتی که بهرهبرداری از آنها خلاف موازین شرعی یا نظم عمومی و اخلاق حسنه باشد.

 

مدارک لازم جهت ثبت اختراع به نام شخص حقیقی

1 -اظهارنامه ثبت اختراع: از قسمت فروش اوراق واحد حسابداری اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی تهیـه و

تنظیم میگردد.

2 -شرح و توصیف اختراع: منظور بیان جزئیات و ذکر اجزاء و قسمتهای مختلف مـورد ادعـای مختـرع و فرآینـد و

چگونگی عملکرد و کارکرد اختراع به صورت مشروح میباشد.

3 -ادعا و خلاصه اختراع: منظور بیان قابلیتها و ویژگیهایی است که منحصراً اساس ادعای متقاضی ثبت اختـراع را

تشکیل میدهد.

4 -نقشه اختراع: در صورتی که مورد ادعا وسیله یا قطعهای باشد، ارایه نقشه فنی و گویا اامی است و درصورتی کـه

مورد ادعا ترکیب باشد، ارایه فرمولاسیون اامی میباشد.

5 -فتوکپی شناسنامه مخترع (یا مخترعین)

6 -وکالتنامه دادگستری در صورتی که تقاضا بوسیله وکیل دادگستری به عمل آید.

توجه: کلیه مدارک میبایست در قطعات A4 تهیه و به صورت تایپ شده در سه نسخه تنظـیم گـردد و ذیـل کلیـه

اوراق اظهارنامه و صفحات شرح و توصیف ادعا، خلاصه و نقشه اختراع به امضای مخترع یا وکیل قانونی مخترع برسد.

 

مدارک لازم جهت ثبت اختراع به نام شخص حقوقی

1 -اظهارنامه ثبت اختراع: از قسمت فروش اوراق واحد حسابداری و تهیه و تنظیم گردد.

2 -شرح و توصیف اختراع: منظور بیان جزئیات و ذکر اجزاء و قسمتهای مختلـف مـورد ادعـای مختـرع و فراینـد و

چگونگی عملکرد و کارکرد آن به صورت مشروح میباشد.

3 -ادعا و خلاصه اختراع: منظور بیان قابلیتها و ویژگیهایی است که منحصراً اساس ادعای متقاضی ثبت اختـراع را

تشکیل میدهد.

4 -نقشه اختراع: در صورتی که مورد ادعا وسیله یا قطعهای باشد، ارایه نقشه فنی و گویا اامی است و در صورتی که

مورد ادعا ترکیب باشد، ارایه فرمولاسیون اامی میباشد. 

5 -فتوکپی شناسنامه دارندگان حق امضاء مجاز در شرکت یا مؤسسه به موجب آخرین رومه رسمی

6 -فتوکپی رومه رسمی شرکت یا مؤسسه با آخرین تغییرات درخصوص اعضای هیأت مدیره و دارندگان حق امضاء

مجاز

7 -وکالتنامه دادگستری در صورتی که تقاضا بوسیله وکیل دادگستری به عمل آید

8 -ارایه معرفینامه بر روی سربرگ شرکت با امضای دارندگان حق امضاء و مهر شرکت در صورت معرفی نماینده

توجه : کلیه مدارک میبایست در قطعات A4 تهیه و به صورت تایپ شده و درسه نسخه تنظیم گـردد و ذیـل کلیـه

اوراق اظهارنامه و صفحات شرح و توصیف ادعا، خلاصه و نقشه اختراع به امضای مخترع یا مخترعین برسد.

 

مراحل پس از تکمیل اظهارنامه و ارایه مدارک ثبت اختراع

در صورتی که اختراع جهت ثبت تأیید شود درخصوص ثبت اختراع یک نوبت آگهی در رومه رسمی کشور منتـشر

میشود. سپس گواهینامه ثبت اختراع توسط آن اداره تکمیل میشود و ضمن بایگانی رونوشت گواهینامه ثبت اختراع

و پس از دریافت هزینه مقرر، اصل آن به متقاضی تسلیم میگردد.

طبق ماده 19 قانون ثبت اختراعات چنانچه مالک اختراع بخواهد از اختراع ثبت شـده اسـتفاده کنـد ، سـازمان ثبـت

اسناد و املاک کشور موضوع را به دستگاههای ذیربط منعکس مینماید، دستگاه مذکور درخصوص امکان بهرهبرداری

از اختراع اظهارنظر مینماید و نتیجه را جهت صدور نتیجه بهرهبرداری کتباً به سازمان ثبـت اسـناد و امـلاک اعـلام

مینماید.

 

تأیید علمی و ماهوی اختراع

همانگونه که ذکر گردید سیستم ثبت اختراع در کشور ما اعلامی است؛ به عبارت سادهتر، نـشانگر عـدم سـابقه ثبـت

همان عنوان، در اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی است.

ارزیابی تأیید علمی اختراع، مقوله دیگری است که معاونت تحقیقـات و فنـاوری وزارت بهداشـت ، درمـان و آمـوزش

پزشکی این وظیفه را در مورد اختراعات در زمینه علوم پزشکی برعهـده دارد. بـدینمنظـور کمیتـهای تحـت عنـوان

کمیته ابداعات و اختراعات» در این معاونت تشکیل شده است.

 

شرایط بررسی علمی و ماهوی اختراع

مخترعینی که دارای اختراع ثبت شده در اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی میباشند میبایست پس از اخـذ

استعلام از مراجع ذیصلاح (دانشگاههای علوم پزشکی یا فنی، سایر معاونتها و ادارات کل یا مراکز وزارت بهداشـت،

درمان و آموزش پزشکی، سایر وزارتخانههایی که اختراعات در زمینه علوم پزشکی ارایه کردهاند و بنیاد ملی نخبگان)

به معاونت تحقیقات و فناوری به نشانی: تهران- خیابان آزادی- نرسیده به خیابان اسکندری- روبروی پارک اوسـتا -

مرکز توسعه و هماهنگی تحقیقات و فناوری مراجعـه فرماینـد . لازم بـه تأکیـد اسـت کـه بررسـی مـاهوی و علمـی

موضوعات ثبت شد،ه قبل از استعلام مراجع ذیصلاح امکانپذیر نمیباشد.

 

مدارک لازم جهت بررسی و تأیید علمی و ماهوی اختراع

1 -گواهینامه ثبت اختراع (صادره از اداره کل ثبت شرکتها و مالکیت صنعتی)

2 -ارایه استعلام بررسی اختراع از مراجع ذیصلاح (سایر معاونتها و ادارات کل یا مراکز وزارت بهداشـت، درمـان و

آموزش پزشکی، سایر وزارتخانههایی که اختراعات مرتبط با علوم پزشکی ارایه کردهاند، دانشگاههای علوم پزشکی یـا

فنی کشور و بنیاد ملی نخبگان).

3 -تکمیل فرم مشخصات کلی مخترع و اختراع و ارایه مدارک مورد درخواست در فرم 

بدیهی است عدم ارایه مدارک کامل در زمان ارایه درخواست بررسی علمی و ماهوی اختراع موجب به تعویق افتـادن

روند بررسی شده و چنانچه فرد پس از 45 روز نسبت به تکمیل مدارک خود اقدام ننماید موضوع در آن زمان کان لم

یکن تلقی میشود و در صورت ارایه مدارک در زمانهای بعد، مجدداً در نوبت بررسی قرار میگیرد.

چنانچه پس از بررسی پرونده اختراع در کمیته لازم باشد که مخترع اطلاعات ی ا مدارک بیـشتری در زمنیـه اختـراع

ارایه نماید مراتب به وی کتباً اطلاع داده میشـود تـا ظـرف مـدت 30 روز نـسبت بـه تکمیـل و ارایـه مـوارد مـورد

درخواست اقدام نماید. در غیر اینصورت پرونده از نوبت بررسی خارج شده و در صورت ارایه مـدارک پـس از زمـان

مذکور، مجدداً در نوبت قرار میگیرد.

نتیجه نهایی بررسی علمی و ماهوی اختراع (تأیید یا عدم تأیید) به متقاضی و مراجع ذیصلاح استعلام کننده اعـلام

میگردد.